Bao thanh toán là gì? Các loại hình của phương thức bao thanh toán
Dựa trên các từ điển về ngành luật, thì bao thanh toán (factoring) dùng để mô tả việc chuyển nhượng các khoản phải thu thương mại của người bán cho tổ chức bao thanh toán (factor). Bài viết này mình sẽ giải thích khái niệm bao thanh toán là gì? và các phương thức bao thanh toán cho các bạn hiểu rõ hơn.
Bao thanh toán là gì?
Bao thanh toán chính là một phương thức cấp tín dụng cho bên phía người bán hàng. Nó được tiến hành thông qua việc mua lại các khoản phải thu phát sinh trong việc bán, mua hàng hóa. Tất cả những việc mua, bán đã được cả hai bên tự thỏa thuận trong hợp đồng mua bán.
Tổ chức tín dụng với vai trò là đơn vị bao thanh toán. Nó đảm nhiệm vai trò hỗ trợ doanh nghiệp bổ sung vốn lưu động để thúc đẩy hoạt động thương mại. Bao thánh toán phát triển ở trong nước và quốc tế. Có đặc điểm là có quyền truy đòi, các khoản phải thu và số dư bao thanh toán.
Các loại hình bao thanh toán
Theo thông tư số 02/2017/ TT-NHNN đã quy định về hoạt động bao thanh toán. Các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài với khách hàng đã đưa ra 4 loại hình bao thanh toán như sau:
Bao thanh toán bán hàng
Đây là việc mà đơn vị bao thanh toán mua lại quyền truy đòi về khoản phải thu khách hàng (bên bán hàng). Nhờ vào việc ứng trước tiền để nhận được quyền. Và cả lợi ích hợp pháp liên quan đến khoản phải thu theo thỏa thuận.
Bao thanh toán bên mua hàng
Đây là việc mà đơn vị bao thanh toán mua lại có bảo lưu quyền truy đòi các khoản phải trả của khách hàng (bên mua hàng). Nhờ vào việc ứng trước tiền thanh toán cho bên bán hàng. Và sau đó sẽ được khách hàng hoàn trả lại tiền ứng trước, lãi và phí thỏa thuận.
Bao thanh toán trong nước
Đây là việc bao thanh toán dựa trên hợp đồng mua, bán hàng hóa, và cung ứng dịch vụ. Khi đó, phía người bán hàng và phía người mua hàng là người cư trú.
Bao thanh toán quốc tế
Đây là việc bao thanh toán dựa trên hợp đồng mua, bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ. Hai phái liên quan là giữa bên nhập khẩu và bên xuất khẩu hàng hóa. Khi đó, một bên sẽ là người cư trú, một bên sẽ là người không cư trú.
Những hình thức bao thanh toán
Bao thanh toán cũng có nhiều hình thức khác nhau. Hiện nay chúng ta có 3 hình thức bao thanh toán chinh là:
Bao thanh toán theo món
Đây là hình thức thanh toán đối với từng khoản phải thu. Tổ chức tín dụng sẽ kí một hợp đồng tín dụng với bên bán hàng.
Bao thanh toán theo hạn mức
Tổ chức tín dụng sẽ cấp cho bên bán hàng một số dư bao thanh toán trong khoảng thời gian nhất định. Trong bất kì thời điểm nào trong thời hạn của hạn mức quy định. Tổng số dư bao thanh toán cho bên bán hàng không được vượt quá lượng số dư này. Những lúc ứng trước, bên bán hàng chỉ ký với tổ chức tín dụng khế ước nhận nợ.
Đồng bao thanh toán
Những tổ chức thanh toán sẽ cùng thực hiện quá trình bao thanh toán cho hợp đồng mua bán hàng hóa. Khi đó sẽ có một tổ chức tín dụng chịu trách nhiệm đứng ra làm đầu mối thực hiện việc tổ chức bao thanh toán.
Những ưu điểm của dịch vụ bao thanh toán
Đối với bên bán/ bên xuất khẩu hàng hóa
- Tăng cường khả năng cạnh tranh nhờ vào những phương thức thanh toán linh hoạt.
- Đảm bảo những rủi ro tín dụng cho bên phía mua hàng 100% giá trị của hóa đơn.
- Tiết kiệm một khoảng thời gian và chi phí trong việc xem xét và thu hồi những khoản phải thu.
Đối với người mua
- Không phải trả thêm một khoản chi phí bao thanh toán nào.
- Không tốn thời gian để mở thư tín dụng cho các lần phải nhập hàng, không cần phải ký quỹ.
- Có thể nhận và sử dụng hàng ngay mà không cần phải thanh toán tiền lập tức.
- Chỉ thanh toán tiền khi hàng hóa có thể đáp ứng những yêu cầu trong quy định của hợp đồng.
- Thanh toán linh hoạt (có thể bằng đồng nội tệ hoặc ngoại tệ).
Các bước thực hiện bao thanh toán
Bao thanh toán khi muốn thực hiện bạn cần làm trình tự theo các bước sau:
Bước 1: Thẩm định hồ sơ và kí hợp đồng bao thanh toán
- Ở bước này chúng ta cần thực hiện những công việc sau:
- Bên bán phải ký hợp đồng thương mại với bên mua.
- Bên bán phải làm thủ tục xin tài trợ bao thanh toán.
- Đơn tài trợ bao thanh toán cần được làm theo mẫu và gửi cho ngân hàng thương mại hoặc công ty tài chính đáng tin cậy.
- Những loại tài liệu liên quan cần phải có thuyết minh liên quan như: hợp đồng thương mại, tên ,địa chỉ của các bên có liên quan.
- Thẩm định tài trợ :Sau khi đã nhận được hồ sơ của bên khách hàng. Phía ngân hàng thương mại hoặc công ty tài chính sẽ tiến hành thẩm định theo những nội dung sau:
- Thẩm định người mua (Tình trạng kết quả hoạt động kinh doanh, tình trạng tài chính, uy tín trong mối quan hệ hợp tác….)
- Thẩm định tình hình người bán (Tính khả thi, tình hình ổn định…)
- Sau khi hợp đồng bao thanh toán đã được thẩm định độ an toàn. Những doanh nghiệp được nói trên sẽ tiến hành kí hợp đồng bao thanh toán. Trong đó nhà bao thanh toán là Ngân hàng thương mại hoặc công ty tài chính (phía tài trợ ), bên bán (bên được tài trợ).
Bước 2: Người bán thực hiện hợp đồng thương mại
Về phía bên bán hàng sẽ tiến hành gửi hàng đi cho người mua tuân theo những điều kiện và điều khoản của hợp đồng giao dịch đã được ký kết với người mua.
Bước 3: Người bán nộp bộ chứng từ xin tài trợ bao thanh toán
- Người bán sẽ tiến hành lập bộ chứng từ hóa đơn và nộp trực tiếp cho đơn vị bao thanh toán.
- Kèm theo các văn bản chuyển nhượng khoản nợ (chuyển nhượng quyền hưởng lợi ) cho đơn vị bao thanh toán.
- Chỉ ra cụ thể những khoản nợ có thời hạn không quá sáu tháng mới được bao thanh toán.
Bước 4: Đơn vị bao thanh toán tiến hành thẩm định và thực hiện tài trợ
Khi nhận được bộ chứng từ và văn bản chuyển nhượng nợ của người bán. Đơn vị bao thanh toán sẽ thẩm định lại tính chính xác của bộ chứng từ. Sau khi đã khẳng định hoàn toàn đầy đủ, hợp lệ, đơn vị bao thanh toán tiến hành thanh toán ngay cho người bán. Đồng thời gửi đi bộ chứng từ cho bên mua.
Bước 5: Hoàn thành quy trình bao thanh toán
Đơn vị bao thanh toán tiến hành gửi yêu cầu thanh toán cho phía mua hàng (nhờ vào ngân hàng của bên mua).
Người mua thanh toán hết số tiền căn cứ vào bộ chứng từ cho đơn vị bao thanh toán.
Trên đây là toàn bộ những thông tin cơ bản mà bạn cần hiểu rõ về hình thức bao thanh toán. Chắc hẳn với những kiến thức này, các bạn đã hiểu bao thanh toán là gì và những vấn đề liên quan đến hình thức này. Hi vọng hữu ích với các bạn đang muốn tìm hiểu.
Xem thêm: