Chứng khoán là gì? Trên thị trường có những loại chứng khoán nào?

Chứng khoán được xem là một kênh đầu tư hấp dẫn được nhiều người quan tâm nhất hiện nay. Đầu tư chứng khoán có thể nói là một lĩnh vực kinh doanh cực kỳ “hot” bởi nó có khả năng mang lại lợi nhuận rất cao cho nhà đầu tư. Tuy nhiên có nhiều người chưa thật sự hiểu rõ về lĩnh vực đầu tư này dẫn đến những sai lầm trong việc “chơi” chứng khoán. Vậy chứng khoán là gì? Cần biết những thông tin nào nào khi chơi chứng khoán? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp những câu hỏi.

Hiện nay có nhiều người muốn tham gia đầu tư vào thị trường chứng khoán. Như một quy luật thì trước khi quyết định đầu tư vào một cái gì đó, bạn cần tìm hiểu thật kỹ về nó. Điều này giúp cho việc đầu tư của bạn dễ dàng hơn. Tránh những rủi ro do không đủ thông tin kiến thức về đối tượng đầu tư.

Chứng khoán là gì?

Chứng khoán là hàng hóa của thị trường chứng khoán. Nghĩa là chứng khoán có thể mang lại thu nhập cho người sở hữu thông qua việc hưởng chệnh lệch giá mua và bán chứng khoán trên thị trường chứng khoán. Do đó, đây được xem là đối tượng mua bán và có giá cả. Thông thường chứng khoán sẽ ở dạng vô danh nên các nhà đầu tư có thể tự do chuyển nhượng.

Có nhiều cách định nghĩa về chứng khoán khác nhau. Tuy nhiên bạn có thể hiểu ngắn gọn, chứng khoán là loại giấy tờ có giá được các tổ chức phát hành theo quy định của pháp luật. Chứng khoán là bằng chứng xác nhận sự sở hữu của nhà đầu tư đối với tài sản hoặc phần vốn của công ty hay tổ chức phát hành.

Chứng khoán ở giai đoạn đầu được in bằng giấy dưới dạng chứng chỉ. Tuy nhiên, ở thời đại công nghệ ngày càng phát triển thì chứng khoán đã dần trở nên phi vật chất hóa. Nghĩa là tồn tại dưới dạng chỉ điện tử hoặc bút toán.

Mời bạn xem thêm chỉ số BVPS trong chứng khoán là gì?

Các thuộc tính của chứng khoán

Chứng khoán là loại tài sản tài chính có giá trị. Nghĩa là có thể nắm giữ, trao đổi mua bán trên thị trường. Được xác nhận bằng chứng chỉ thể hiện mối quan hệ sở hữu đối với tài sản hoặc cổ phần của một công ty,… Một chứng khoán có những thuộc tính cơ bản sau đây:

• Thứ nhất, chứng khoán thuộc khối tiền tệ tài sản (M3) nên không được sử dụng như công cụ trao đổi. Tuy nhiên chứng khoán có tính thanh khoản cao. Nghĩa là có khả năng chuyển đổi thành tiền mặt nhanh chóng thông qua các hoạt động chuyển nhượng,…
• Thứ hai, chứng khoán có khả năng sinh lời cho nhà đầu tư. Đây là thuộc tính tạo ra thu nhập cho nhà đầu tư chứng khoán. Thể hiện thông qua sự chênh lệch giá chứng khoán mua và bán.
• Thứ ba, đầu tư chứng khoán là đầu tư có rủi ro. Nghĩa là nhà đầu tư có thể nhận mức lỗ nếu chứng khoán rớt giá,…

Các loại chứng khoán trên thị trường hiện nay

Theo Điều 4 Luật chứng khoán năm 2019 quy định chứng khoán là tài sản. Trong đó bao gồm các loại: Cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ; Chứng quyền, chứng quyền có bảo đảm, quyền mua cổ phần, chứng chỉ lưu ký; Chứng khoán phái sinh; Các loại chứng khoán khác do Chính phủ quy định.

Cổ phiếu là gì?

Cổ phiếu là gì? Thì đây là loại chứng khoán xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với một phần vốn cổ phần của tổ chức phát hành. Trên thị trường hiện nay có 2 loại chính. Đó là cổ phiếu phổ thông và cổ phiếu ưu đãi.

• Cổ phiếu phổ thông: là bằng chứng dùng để xác định quyền sở hữu của các cổ đông trong công ty cổ phần. Do đó người nắm giữ cổ phiếu này sẽ có quyền quản lý và kiểm soát công ty. Hay tham gia vào các cuộc họp hội đồng quản trị, cũng như bỏ phiếu quyết định vào các vấn đề lớn của công ty.

• Cổ phiếu ưu đãi: bao gồm cổ phiếu ưu đãi cổ tức, ưu đãi biểu quyết, ưu đãi hoàn lại. Đây là cổ phiếu mà người nắm giữ có thể nhận ưu đãi về cổ tức và quyền biểu quyết hay được hoàn lại phần vốn góp. Trong đó chỉ có Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết được quyền tham giao bỏ phiếu quyết định vào các vấn đề lớn của công ty.

Trái phiếu là gì?

Trái phiếu là loại chứng khoán xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với một phần nợ của tổ chức phát hành. Không giống như cổ phiếu, trái phiếu là nợ của công ty hoặc tổ chức. Nghĩa là người nắm giữ trái phiếu là chủ nợ của công ty hoặc tổ chức phát hành. Đồng nghĩa với việc nhà phát hành phải trả cả gốc lẫn lãi cho người sở hữu khi đến hạn.

Hiện nay có khoản 03 loại trái phiếu phổ biến tại thị trường Việt Nam:

• Theo chủ thể phát hành thì có trái phiếu chính phủ, trái phiếu công ty, trái phiếu địa phương.
• Theo tính chất chuyển đổi thì có trái phiếu chuyển đổi, trái phiếu không chuyển đổi.
• Theo hình thức trả lãi thì có trái phiếu lãi cố định, trái phiếu chiết khấu, trái phiếu lãi thả nổi.

Chứng chỉ quỹ là gì?

Chứng chỉ quỹ là loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu của nhà đầu tư đối với một phần vốn góp của quỹ đầu tư chứng khoán. Về bản chất thì chứng chỉ quỹ cũng tương tự như cổ phiếu. Được xem là bằng chứng xác nhận quyền sở hữu của nhà đầu tư, đồng thời người sở hữu cũng sẽ hưởng được lợi nhuận dựa trên phần vốn góp.

Tuy nhiên chứng chỉ quỹ được niêm yết và được mua bán giữa các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán.

Chứng khoán phái sinh là gì?

Chứng khoán phái sinh là công cụ tài chính dưới dạng hợp đồng, bao gồm hợp đồng quyền chọn, hợp đồng tương lai, hợp đồng kỳ hạn, trong đó xác nhận quyền, nghĩa vụ của các bên đối với việc thanh toán tiền, chuyển giao số lượng tài sản cơ sở nhất định theo mức giá đã được xác định trong khoảng thời gian hoặc vào ngày đã xác định trong tương lai.

Tài sản cơ sở của chứng khoán phái sinh là chứng khoán, chỉ số chứng khoán hay tài sản khác theo quy định của pháp luật. Tài sản này được dùng làm cơ sở để xác định giá trị của chứng khoán phái sinh.

Trên thị trường hiện nay, các bên tham gia có thể dùng các loại chứng khoán này như một công cụ để phòng tránh rủi ro xảy ra. Hoặc cũng có thể tìm kiếm lợi nhuận từ những biến động trên giá tài sản gốc.

Xem thêm về giờ giao dịch chứng khoán hiện nay

Các thuật ngữ dân chơi chứng khoán cần biết

Khi tham gia vào thị trường chứng khoán, bên cạnh việc tìm hiểu chứng khoán là gì? Việc biết các thuật ngữ trong chứng khoán cũng là điều cần thiết. Dưới đây Goctaichinh.com sẽ tổng hợp một số từ ngữ cơ bản thương gặp nhất.

• Chỉ số chứng khoán thế giới. Là chỉ số dùng để thống kê giá trị phản ánh tình hình, trạng thái của thị trường cổ phiếu thế giới. Các chỉ số này được tổng hợp từ danh mục cổ phiếu theo phương pháp tính nhất định.
• Chứng khoán có thể chuyển đổi. Là loại chứng khoán cho phép người nắm giữ có thể thay đổi thành một chứng khoán khác. Tuy nhiên sẽ tùy vào những điều kiện cũng như lựa chọn nhất định của người đầu tư.
• Bán khống chứng khoán. Là hình thức bán mà người bán không trực tiếp sở hữu khi giao dịch chứng khoán. Họ có thể mượn chứng khoán để bán và kiếm lợi nhuận sinh ra. Sau đó mua trả lại chứng khoán khi chứng khoán giảm.
• Vượt đỉnh (Break out). Là biểu hiện trạng thái chỉ số thị trường hoặc giá cổ phiếu tiếp tục tăng và phá vỡ đỉnh trước đó. Đây là kỹ thuật chọn điểm mua có hiệu quả. Nếu người mua biết cách chọn đúng mã cổ phiếu và nắm được xu hướng thị trường.
• Wash out trái ngược với Break out. Một thuật ngữ để biểu hiện trạng thái một phiên giao dịch hoảng loạn của nhà đầu tư. Đây là phiên mà thị trường chứng khoán chứng kiến sự bán tháo với lượng cung tăng dồn dập.

Lời kết

Với những thông tin tổng hợp về Chứng khoán là gì? Có mấy loại? Cũng như cung cấp một số thuật ngữ trong chứng khoán. Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc đang gặp phải. Chúc bạn luôn vui khỏe và thành công!